Franciszek Kotula - regionalista, ludoznawca, muzealnik i twórca rzeszowskiego muzealnictwa, kolekcjoner, dziennikarz, pisarz, znawca regionu i Rzeszowa, bardzo trafnie określanego mianem "podkarpackiego Kolberga".
Franciszek Kotula przyszedł na świat w Głogowie Małopolskim 26 marca 1900 r. w rodzinie inteligencjo-rzemieślniczej. Rozpoczynał jako nauczyciel w kilku szkołach wiejskich, m.in. w rodzinnym Głogowie Małopolskim, Tyczynie, Straszydlu i Rzeszowie, a przy tym był już kolekcjonerem kultury materialnej wsi. Jego zainteresowania oscylowały wyjątkowo szeroko. Zajmowały go takie kwestie jak muzyka, rzemiosło, strój i zwyczaje doroczne wsi szeroko pojętej Rzeszowszczyzny. Interesował się również historią regionalną, zarówno swego rodzinnego Głogowa Małopolskiego, a później i Rzeszowa, gdzie w w 1. poł. lat 30. XX w. osiadł na stałe. To tutaj udało mu się założyć pierwsze rzeszowskie muzeum, które zlokalizowane było w południowej pierzei rzeszowskiego rynku. Muzeum założone przez Kotulę było pierwowzorem Muzeum Okręgowego, a w ślad za tym Muzeum Etnograficznego (istniejącego w oryginalnej lokalizacji wybranej przez Kotulę) oraz Muzeum Historii Miasta Rzeszowa. Muzeum Etnograficzne nosi jego imię.
Franciszek Kotula był niezwykle płodnym autorem publikacji popularnonaukowych, naukowych, artykułów w pismach branżowych i gazetach codziennych. Pozostawił po sobie kilkadziesiąt tytułów dotyczących popularyzacji regionu rzeszowskiego, wsi i miast. Jego najbardziej znane tytuły to "Po rzeszowskim Pogórzu błądząc", "Muzykanci", "Przeciw urokom", a dla mieszkańców naszego miasta, "Tamten Rzeszów". Kotula uznawany jest za jednego z najwybitniejszych regionalistów polskich XX w. Już podczas pracy badawczej uchodził za niedościgniony wzór, gdzie pasja i zamiłowanie do regionalizmów, wytyczały ścieżki jego pracy. Był nauczycielem wielu innych muzealników, etnografów, ludoznawców i historyków. Organizowane przez niego coroczne objazdy terenowe chrakteryzujące się iście interdyscyplinarnym podejściem do problemu, przeszły do legendy. „Podkarpacki Oskar Kolberg” jest jak najbardziej uprawnionym przezwiskiem, jakim określa się Franciszka Kotulę zmarłego 22 kwietnia 1983 r.
Fot. Franciszek Koltula/ Muzeum Etnograficzne w Rzeszowie
Przejrzystość jest dla nas ważna! Poniżej wyjaśniamy, w jaki sposób i dlaczego wykorzystujemy Twoje dane osobowe. Pamiętaj, że masz pełną kontrolę nad ich konfiguracją - możesz dopasować ją do swoich potrzeb i preferencji.
